Unieke samenwerking gemeente Oss en Universiteit Leiden

OSS | Dit jaar wordt de 50-jarige samenwerking gevierd tussen de gemeente Oss en de Universiteit Leiden. In 1974 groef de Faculteit der Archeologie voor de eerste keer op in Oss. Ter daarvan staat er in 2024 elke maand een artikel in Weekblad Regio Oss over de bijzondere archeologie van Oss.

Op het eerste gezicht hebben de steden Oss en Leiden weinig overeenkomsten. Leiden is een historische stad aan de Rijn, lakenstad, studentenstad, stad van grachten met statige panden en hofjes. Oss ligt niet ver van de Maas, is een industriestad, bekend van vlees-, boter- en margarinehandel. Een stad met een Middeleeuwse oorsprong, maar waar dat verleden grotendeels lijkt verdwenen. De stad waar de SP ontstond. Maar de band tussen Leiden en Oss is stevig en bestaat al decennialang. Al 50 jaar lang doen studenten en onderzoekers van de Leidse Faculteit der Archeologie onderzoek naar de geschiedenis van Oss. Oss speelt daarnaast een belangrijke rol in het onderwijs van Leidse archeologiestudenten. Honderden studenten uit binnen– en buitenland hebben hier leren opgraven. In april start de Fieldschool weer, waarbij ruim 100 studenten aan de Gewandeweg in Oss hun eerste scheppen in de grond zetten om veldonderzoek te doen.

De Leidse onderzoekers en studenten dragen bij aan het lokale verleden. Deze langdurige en unieke band tussen een Brabantse gemeente en een Hollandse universiteit zorgt voor een uniek archeologisch verhaal. Een paar cijfers: in die 50 jaar zijn er meer dan 600 onderzoeken gedaan, 1100 structuren gevonden; uit de prehistorie, maar ook Romeins en middeleeuws. Er zijn meer dan 100.000 vondsten gedaan, waaronder meer dan 250 graven. Er is ruim 120 hectare opgegraven en 180 hectare verkend met proefsleuven en boringen. De universiteit is bovendien niet alleen aan de slag met opgravingen. Ook de bestaande vondsten worden steeds opnieuw onderzocht. Zo zijn de crematieresten van de Vorst van Oss inmiddels door drie generaties onderzoekers bekeken. Bij elk onderzoek leidden nieuwe technieken tot nieuwe inzichten. Ooit werd gedacht dat de Vorst een gezette, oudere man was, die moeilijk kon bewegen. Nu weten onderzoekers dat hij dertig tot veertig jaar oud, lang en gespierd was.

Ossenaren worden wel eens messentrekkers genoemd en Leiden staat bekend als sleutelstad. Bij het archeologisch onderzoek zijn diverse sleutels en messen gevonden uit de Romeinse tijd. Samen illustreren het Romeinse mes en sleutel de verbondenheid van Oss en Leiden. Een verbond dat heeft geleid tot een uniek archeologisch verhaal waar Oss trots op kan zijn.

Agendatip: Op 24 april organiseren de Bibliotheek, gemeente Oss en Universiteit Leiden een archeologische avond in de Groene Engel. Entree is gratis, aanmelden bij het Stadsarchief.
www.trefhetinoss.nl/osseschouders/50-jaar-archeologie